a
mek
w Wi¶niczu powstał około połowy XIV wieku prawdopodobnie
z inicjatywy Jana Kmity, a wzmianki
w dokumentach zaczęły
pojawiać się w końcu XIV wieku. Pierwotny zamek to prawdopodobnie tylko prostok±tny obwód murów obronnych o wymiarach 30x50 metrów
z jedn± wież± kwadratow±
w narożniku wschodnim. Możliwe, że istniała także okr±gła baszta
w narożniku północnym. Zabudowa mieszkalna i gospodarcza była drewniana.
Na przełomie XV i XVI wieku zamek był już czteroskrzydłowy i posiadał trzy wieże oraz otaczaj±ce go fortyfikacje ziemne
z dwiema bramami. Po 1516 roku Piotr Kmita, najwybitniejszy przedstawiciel tego rodu i jedna
z najwybitniejszych osób ¶wieckich tamtych czasów, rozbudował zamek. Wszystkie skrzydła mieszkalne zostały podniesione o jedn± kondygnację oraz dostawiono czwart± narożn± wieżę, a raczej artyleryjsk± basteję. Do zewnętrznych murów skrzydła południowo-wschodniego dobudowano duży budynek gospodarczy, a system obronny zmodernizowano zastępuj±c czę¶ciowo murem, natomiast zachodni± bramę wjazdow± na dziedziniec podzamcza przekształcono
w basteję. Wjazd północny został
umocniony bastionem.
W czasie potopu szwedzkiego Stanisław Lubomirski chc±c oszczędzić zniszczeń tej najpotężniejszej polskiej fortecy poddał j± Szwedom. Wojska jednak ogołociły zamek
z całego wyposażenia i zdewastowali zabudowania. Po
wycofaniu się najeĽdĽcy zamek wrócił na własno¶ć Lubomirskich, jednak mimo prowadzonych prac nie został
w pełni odrestaurowany.
W połowie XVIII wieku przeszedł na własno¶ć Sanguszków, a potem Potockich i Zamoyskich. Po przejęciu przez zaborcę zamek zacz±ł podupadać, a
w 1831 roku uległ pożarowi i został ostatecznie opuszczony.
W 1901 roku zamek został wykupiony przez Zjednoczenie Rodowe Lubomirskich, którzy rozpoczęli remont rezydencji. Od 1928 roku pracami kierował Adolf Szyszko-Bohusz, ale zostały przerwany po wybuchu drugiej
|
Makieta znajduj±ca się na zamku w Nowym Wi¶niczu, fot. ZeroJeden, VI 2009 |
|
wojny ¶wiatowej. Po wojnie zamek przejęło państwo, a od roku 1949 prowadzone były prace maj±ce przywrócić mu całkowicie dawny wygl±d, które prowadził Alfred Majewski.
W końcu XX wieku zamek wrócił na własno¶ć Lubomirskich.